Goed zorgen voor jezelf als coach, therapeut of “mens die graag zorgt”

Je kunt tegenwoordig elke dag van vroeg tot laat naar een winkel. Je telefoon staat altijd aan, zowel privé als die van je werk. Een echte scheiding tussen werk en ontspanning is best lastig. En er zijn ook veel borden om hoog te houden. Of je nu druk bezig bent met je carrière, je gezin, je ouder worden ouders of een partner met een zorgvraag. Als je dan ook nog eens van “zorgen voor” je hobby of beroep hebt gemaakt, kan het best lastig zijn om goed voor jezelf te zorgen. Daarom dit artikel over goed zorgen voor jezelf.

Goed zorgen voor jezelf: wat is dat?

Ken je de uitleg in het vliegtuig over het zuurstofkapje? Eerst die van jezelf opdoen, voor je een ander helpt. En zo heb ik ook eens gehoord dat je pas een goede moeder of partner kunt zijn als je éérst goed zorgt voor jezelf. Het klinkt allemaal heel logisch, maar wat is dat nou, goed zorgen voor jezelf? Het betekent dat je voor jezelf op een rijtje hebt gezet wat jij nodig hebt om je fit en vitaal te voelen. Om uitgerust te zijn in je hoofd, en in balans te zijn. Kortom, dat doen wat ervoor zorgt dat je je goed voelt.

Probeer hiervoor eens het volgende. Pak van tevoren een opschrijfboekje of losse blaadjes. Zoek een stille plek op waar je niet wordt gestoord. Als je nog druk bent in je hoofd, ga dan eerst een paar minuten rustig ademhalen naar je buik. In en uit, en alle gedachten die er zijn mogen voorbij komen, maar je hoeft er niets mee. Net als wolken die je ziet en voorbij mogen drijven. Op moment dat je tot rust komt zakken je schouders, je hoofd voelt rustiger, je adem zit in je buik en is rustig. Vervolgens stel je je voor dat je in de ochtend lekker wakker wordt zonder wekker. Je ligt nog even te doezelen en na te denken over de dag. Je mag echt alles kiezen wat je wilt, als het maar goed voor JOU is. Zonder rekening te hoeven houden met anderen. Alle dingen die jij bedenkt schrijf je vervolgens op. Dit zijn de elementen die in jou energie geven, die jou voeden en gezond houden. Die dus goed voor jou zorgen. Dit zijn met andere woorden jouw “big rocks”, de zaken die er écht toe doen. Vaak zijn we echter geneigd om onze dagen te vullen met de kleine stenen, het zand of het water. Zowel op het werk als thuis. Meer hierover kun je zien in een leuke video van vier minuten van Steven Covey.

Goed zorgen voor jezelf is aan de ene kant heel persoonlijk. Iedereen stopt andere dingen in het “zelfzorg-winkelmandje” als je het ze vraagt. Maar een aantal ingrediënten zitten er bij iedereen in. En deze ingrediënten zorgen bij dagelijks gebruik voor een goede balans, een fit en vitaal lijf, uitgerust in je hoofd, voldoende pauzes tussen de doe-dingen, en doen wat je leuk vindt.

Winkelmandje gevuld, en dan?

Okay, stap 1 is gezet, je hebt je boekje of blaadjes gevuld met alle fijne dingen waar je je dag mee wilt vullen. Al die dingen zijn er vast willekeurig ingeschreven. Dus wat is nu echt prioriteit? Wat mag elke dag niet ontbreken? Ook daarvoor is een eenvoudige oefening te gebruiken. Zorg ook hiervoor dat je op een rustige plek zit, en zelf rustig bent.

Begin met het eerste en tweede woord op je lijstje, bijvoorbeeld “wandelen” en “schoon huis”. En stel jezelf deze vragen :

“stel er is wel wandelen maar geen schoon huis”

                        Of

“stel is er wel een schoon huis maar geen wandelen”

Wat is voor jou dan belangrijker of wat mag er niet ontbreken?

Het antwoord hierop is dan op dat moment jouw nummer 1. Vervolgens pak je het volgende woord op je lijstje, bijvoorbeeld “gezond eten” en dan stel je dezelfde vragen tussen jouw vastgestelde nummer 1 en “gezond eten”. Zo kun je je hele lijstje bij langs lopen en je prioriteiten bepalen.

Nog even een aanvulling op deze oefening. Op het moment dat je angst voelt als iets ontbreekt bij het stellen van deze vragen is hoogstwaarschijnlijk je ego aan het woord, of een opgelegde verplichting van buitenaf. Dat is niet de juiste prikkel voor een ingrediënt in je winkelmand. Alle ingrediënten die daar in liggen zouden je met een blij gevoel moeten vullen. Dan zijn je werkelijke innerlijke waarden en drijfveren aangeraakt namelijk. Wees zo eerlijk mogelijk naar jezelf. Je bent alleen, op een stille plek, dus alles mag gezegd en gevoeld worden.

Van bedenken naar doen

Kijk vervolgens welke grootst mogelijke kleine stappen je de komende weken kunt uitvoeren om jouw ingrediënten daadwerkelijk te gaan gebruiken. Kies niet teveel tegelijk, en maak de verandering klein, behapbaar en overzichtelijk. Dus niet “ik ga gezond eten vanaf nu” maar bijvoorbeeld “ik eet de komende weken elke dag 2 stuks fruit”. Dat kun je dan steeds verder uitbouwen. Als het fruit lekker is en je een goed gevoel geeft, heb je ook de drive voor de volgende stappen! En zorg vooral voor de kracht voor herhaling. Er zijn allerlei verschillende theorieën over hoe vaak je een nieuwe gewoonte moet herhalen voor deze gewoonte een automatisme is. Een leuk artikel hierover staat op het Gezondheidsnet, waar wordt aangegeven dat 18 dagen herhalen toch wel het minimum is. In het artikel staan ook goede tips om aan te houden tijdens je gedragsverandering en bij terugval. Wat bovenaan staat is dat de verandering die je door wilt voeren iets positiefs moet opleveren, waarom is dat nieuwe ingrediënt voor jou belonend? En weegt het op tegen de nadelen die er aan kleven? Dat is de beste drive om iets nieuws te gaan doen of niet meer doen.

Een andere goede tip bij de fase van het doen is schrijven. Als je regelmatig opschrijft wat er van die grootst mogelijke kleine stappen is gelukt en wat niet, dan weet je ook waar je bij moet sturen. En dat wat gelukt is geeft een voldaan gevoel. Dat smaakt naar meer!

En dan toch… het moment van terugval

Ik noem het zelf altijd mijn rode vlaggen. Want stiekem weet ik heel goed wanneer het minder met me gaat en wanneer ik de ingrediënten in mijn winkelmandje links laat liggen. Denk aan je moe voelen of al moe opstaan. Geïrriteerd zijn, je een slachtoffer voelen. Steeds drukker gaan doen of je drukker voelen. Niet meer weten hoe het tot een oplossing kan komen. Huiliger zijn, slecht eten, concentratie- of geheugenproblemen. Dit zijn echt de rode vlaggen die zeggen dat je even moet stoppen en dat prachtige lijstje erbij moet pakken van je “big rocks” of noodzakelijke ingrediënten voor een fijn leven. Wees dan lief voor jezelf. Wees niet teleurgesteld dat het even niet gaat zoals je wilt, maar neem een stapje terug, pak je lijstje en bepaal weer de grootst mogelijke eerste stap die je kunt zetten. Dat lukte je al eerder dus nu ook weer.

Als laatste dit. Die oude patronen en rode vlaggen hebben altijd een onderliggende stroom, die al is gestart voor je geboorte. Door je genen, door je voorouders, door je opvoeding en door wat je mee hebt gemaakt. Als je nog een laagje dieper wilt gaan dan de rode vlaggen en de stap terug. Dan zijn heel veel mogelijkheden om aan de slag te gaan met deze onderstroom en patronen, en om deze te doorbreken.

Ik wens je een fijne reis naar het mooist mogelijke leven dat je zelf kunt leven en daarmee ook aan een ander kunt geven. Je bent het waard!